W sytuacji, gdy osoba fizyczna dokonuje zakupu jachtu od innej osoby fizycznej z zagranicy, tego rodzaju zdarzenie nie rodzi skutków na gruncie podatku VAT. Zupełnie inaczej sytuacja przedstawia się w przypadku, gdy jest to zakup nowego jachtu.
Definicja nowego środka transportu
Zgodnie z art. 2 pkt 10 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931, 974, 1137, 1301, 1488, 1561, 2180, 2707 – „ustawa VAT”) nowym środkiem transportu jest służąca do transportu osób lub towarów jednostka pływająca o długości większej niż 7,5 metra używana nie dłużej niż 100 godzin roboczych na wodzie lub od momentu jej dopuszczenia do użytku upłynęło nie więcej niż 3 miesiące. Za moment dopuszczenia do użytku jednostki pływającej uznaje się dzień, w którym wydał ją producent pierwszemu nabywcy, lub dzień, w którym po raz pierwszy użyto jej dla celów demonstracyjnych przez producenta.
Zakup nowego środka transportu – obowiązek podatkowy w VAT
Podatek VAT dotyczy podatników prowadzących działalność gospodarczą. Wyjątkiem od tej ogólnej reguły jest zakup nowego środka transportu. W sytuacji, gdy dochodzi do zakupu nowego środka od sprzedawcy z innego kraju UE i następnie sprowadzenia go do Polski, mamy do czynienia z wewnątrzwspólnotowym nabyciem towarów (WNT).
Warunki, jakie należy spełnić, aby wystąpiło WNT, określono w art. 9 ustawy o VAT. Zgodnie z powołanym artykułem przez WNT rozumie się nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy wysyłano lub przetransportowano na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz.
Należy podkreślić, że WNT występuje wówczas, gdy dwie strony transakcji są czynnymi podatnikami VAT lub podatku od wartości dodanej. Natomiast samej sprzedaży nie opodatkowano na zasadzie marży. Status sprzedawcy i nabywcy nie ma jednak znaczenia, jeżeli przedmiotem dostawy są nowe środki transportu. W takim przypadku zawsze występuje WNT.
Ponadto warto przypomnieć, że przy WNT obowiązek rozliczenia podatku spoczywa na nabywcy. To z kolei powoduje, że osoba fizyczna z Polski nabywająca nowy środek transportu z innego kraju UE (np. z Niemiec) powinna rozliczyć podatku VAT w Polsce z tego tytułu.
Zakup nowego środka transportu – kwestia zapłaty podatku VAT
Zakup nowych środków transportu, które nabywcy zarejestrują na terytorium kraju lub nie, ale będą użytkować na terytorium kraju, powoduje, że podatek od takich zakupów należałoby zapłacić w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego. Zatem, inaczej niż w przypadku zasad ogólnych termin płatności podatku to nie 25. dzień miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy.
Dodatkowo do naczelnika urzędu skarbowego należy złożyć informację na druku VAT-23 o dokonaniu zakupu jachtu w ramach WNT, załączając kopię faktury potwierdzającej nabycie środka transportu oraz dowód odprowadzenia podatku. W informacji VAT-23 podatnik zaznacza, czy przedmiotem nabycia jest nowy środek transportu oraz jakiego jest rodzaju (pojazd lądowy, pływający lub powietrzny).
Również w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego podatnik musi złożyć deklarację VAT-10. Jest to specjalnego rodzaju deklaracja o podatku od towarów i usług od wewnątrzwspólnotowego nabycia nowych środków transportu.
W deklaracji VAT-10 podatnik jest zobowiązany wykazać podstawę opodatkowania oraz kwotę podatku należnego podlegającego wpłacie do urzędu skarbowego.
Trzeba również podkreślić, że w takiej sytuacji podatnik ma obowiązek zapłaty podatku VAT, jednakże nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego z tego tytułu. Tego rodzaju uprawnienie przysługuje wyłącznie czynnym podatnikom podatku VAT, którzy zakupiony towar wykorzystują do wykonywania czynności opodatkowanych. Z taką sytuacją nie mamy do czynienia w opisanym przypadku, w związku z czym osoba fizyczna nabywająca nowy środek transportu nie może odliczyć podatku naliczonego.
Podsumowując
- Pamiętajmy o tym, że mówiąc o nowych środkach transportu, należy kierować się definicją zawartą w ustawie VAT. Nie należy natomiast posiłkować się potocznym znaczeniem tego sformułowania.
- W sytuacji, gdy dochodzi do zakupu nowego środka transportu z innego kraju UE, obowiązek rozliczenia podatku spoczywa na osobie fizycznej dokonującej WNT. W konsekwencji polski nabywca powinien odprowadzić z tego tytułu podatek należny VAT.
- Pamiętajmy, że obowiązek podatkowy w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia nowych środków transportu powstaje z chwilą otrzymania tych towarów, nie później jednak niż z chwilą wystawienia faktury, przez podatnika podatku od wartości dodanej.
- Inaczej niż w przypadku zasad ogólnych termin płatności podatku to nie 25. dzień miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy.
Zdjęcie Simon Micheler z Unsplash