Od 1 stycznia 2021 r. Wielka Brytania znajduje się poza Unią Europejską (UE), a zatem posiada ona status kraju trzeciego z perspektywy UE. Ponadto oznacza to również, że Wielka Brytania znajduje się poza terytorium Unii Celnej ( dalej jako „UCT”), obszarem podatku VAT i akcyzy oraz, że znajduje się poza strefą Schengen, co nie jest niczym nowym, ponieważ była również poza tym obszarem przed Brexitem.
PODATEK VAT A BREXIT
Brexit wiąże się z bardzo istotnymi skutkami, o których należy pamiętać w przypadku jachtów zamierzających pływać prywatnie po wodach UE, zwłaszcza z perspektywy podatku VAT. Od razu przychodzą na myśl pewne pytania: jaki jest status VAT jachtów pod banderą Wielkiej Brytanii w UE? A co z jachtami w Wielkiej Brytanii? Jaka jest sytuacja jachtów znajdujących się obecnie na wodach UE lub tych, które chcą wpłynąć lub wrócić na wody UE, jeśli brytyjski podatek VAT opłacono przy zakupie, podczas gdy Wielka Brytania była jeszcze krajem UE?
Zamieszanie związane z unijnym statusem VAT używanych jachtów po Brexicie doprowadziło do współpracy wiodących organów morskich w Europie i Wielkiej Brytanii w celu wydania nowych wytycznych. Międzynarodowa Rada Stowarzyszeń Przemysłu Morskiego (ICOMIA), Europejski Przemysł Żeglarski (EBI), Europejskie Stowarzyszenie Żeglarskie (EBA), British Marine (BM) i Królewskie Stowarzyszenie Żeglarskie (RYA) połączyły siły, aby przedstawić wyjaśnienia dotyczące unijnego podatku VAT i ceł przy zakupie używanych jachtów do celów rekreacyjnych przez prywatne osoby oraz firmy. Dlatego też grupa ta wspólnie stworzyła listę ośmiu kluczowych wytycznych obejmujące używane jachty (dalej jako: „Wytyczne”). Wytyczne i interpretacja sposobu stosowania podatku VAT w UE zostały zatwierdzone przez Komisję Europejską i powinny być teraz uznawane przez każdy kraj UE.
SCENARIUSZE DLA VAT
Poniżej zamieszczam tabelkę w języku angielskim zawierającą Wytyczne dla ośmiu scenariuszy dla brytyjskich właścicieli i ich jachtów, które mogły zaistnieć w trakcie Brexit, które to wytyczne dają jasność w kwestiach rozliczenia podatku VAT po Brexicie.
W scenariuszach używa się następujące akronimy:
TPE = Godzina zakończenia okresu przejściowego – 31 grudnia 2020, 23:00 UTC
VPS = Status opłaconego podatku VAT: tj. w wolnym obrocie
EU28 = UE przed TPE, tj. z uwzględnieniem UK
EU27 = UE po TPE, tj. z wyłączeniem UK
GB = Anglia/Szkocja/Walia z wyłączeniem Irlandii Północnej
TA = Odprawa czasowa
RGR = Ulga w przypadku zwrotu towarów
UCC = Unijny kod celny
Na podstawie powyższych Wytycznych należy zauważyć, iż zasadniczo status celny oraz VAT jachtów będzie zależał od ich lokalizacji w dniu 31 grudnia 2020 r. Jachty, które w tym dniu znajdowały się w Wielkiej Brytanii, stracą „unijny status towaru”. Oznacza to, że nie uznaje się je za posiadające status płatnika VAT UE.
W związku z powyższym, aby mieć pewność co do statusu VAT jachtu, należy ustalić, gdzie znajdował się on w dniu 31 grudnia 2020 r. Jeśli przebywał on w porcie w UE, to dobrze byłoby uzyskać od sprzedającego jacht dowód potwierdzający taką sytuację, czyli np. potwierdzenie od władz danego portu. Bowiem jacht znajdujący się w swobodnym obrocie (tzn. posiadający status unijny i znajdujący się w UE w momencie zakończenia okresu przejściowego) pozostanie w swobodnym obrocie tak długo, jak długo pozostaje w UE, o ile można udowodnić, że jacht był w tym czasie w UE.
BRYTYJSKIE OBYWATELSTWO WŁAŚCICIELA JACHTU ORAZ BRYTYJSKA BANDERA JACHTU A STATUS VAT
Wytyczne stanowią, iż status VAT jachtów nie zależy od ich bandery, własności czy miejsca, w którym VAT opłacono przy ich zakupie.
Jacht z opłaconym VAT może przebywać w UE przez czas nieokreślony, niezależnie od obywatelstwa jego właściciela. Przepisy dotyczące podatku VAT mają bowiem zastosowanie wyłącznie do jachtu, a nie do stojącej za nim osoby.
Po Brexicie pojawiła się niepewność co do statusu jachtów zarejestrowanych w Wielkiej Brytanii, które posiadają status płatnika podatku VAT. Oczywiście należy pamiętać, że brytyjski urząd rejestrowy i brytyjski urząd skarbowy nie są ze sobą powiązane. W związku z czym status płatnika podatku VAT ani w Wielkiej Brytanii, ani w UE nie wiąże się z flagą brytyjską. Oznacza to, że podatek VAT nie wiąże się bezpośrednio z banderą. Zatem jacht zarejestrowany w Wielkiej Brytanii nadal ma prawo pływać po wodach UE, jeśli ma opłacony podatek VAT i cło importowe.
WNIOSEK
Reasumując, istotny jest tylko status celny jachtu, który dzieli jachty na: o statusie unijnym i z krajów trzecich. Zatem, jeśli jacht kupiono w UE przed 1 stycznia 2021 r. i opłacono podatek VAT w dowolnym kraju UE, w tym w Wielkiej Brytanii, i cumował on w porcie UE w dniu 31 grudnia 2020 r., to zostanie on uznany za jacht o statusie unijnym, czyli będzie w swobodnym obrocie w UE, nawet jeśli jacht jest pod banderą brytyjską i używany przez obywateli brytyjskich.
Zdjęcie Oleksiy Shuman z Pixabay