Każdy marynarz na świecie musi bezwzględnie rozliczyć się z urzędem podatkowym. Tak było przed podpisaniem Konwencji wielostronna implementująca środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku (MLI) i sytuacja ta nie zmienia się po jej podpisaniu. W praktyce marynarze często spotykają się jednak z przeciwnymi opiniami kolegów po fachu, którzy unikają płacenia podatków. W świetle prawa takie postępowanie podlega jednak karze. Jak więc powinien rozliczyć się marynarz o polskiej rezydencji podatkowej? Przyjrzyjmy się.
Konwencja MLI i jej wpływ na rozlicznie podatku przez załogę jachtów
Celem Konwencji MLI jest zapobieganie zmniejszeniu podstawy opodatkowania oraz transferu dochodów do jurysdykcji o niskim poziomie lub braku opodatkowania. Konwencja MLI ma wpływ na rozliczenia podatkowe załóg jachtów.
Dotychczas rozliczenia podatkowe między państwami regulowały umowy dwustronne (bilateralne) o unikaniu podwójnego opodatkowania, zawierane każdorazowo między państwami. Obowiązują one nadal. Jednak wdrożenie postanowień Konwencji MLI zmodyfikowało umowy w zakresie podwójnego opodatkowania w zakresie metody unikania podwójnego opodatkowania. Zastąpiono metodę wyłączenia z progresją (korzystną dla podatnika) na metodę proporcjonalnego odliczenia.
Na czym polega metoda proporcjonalnego odliczenia?
Metoda proporcjonalnego odliczenia powoduje, że dochód zagraniczny podlega opodatkowaniu w Polsce. Podwójnego opodatkowania unika się poprzez możliwość odliczenia podatku zapłaconego za granicą, limitowanego dochodem uzyskanym za granicą. Takie rozliczenie będzie miało zastosowanie pomiędzy państwami, które podpisały Konwencję MLI.
Zgodnie z Konwencją MLI, aby wynagrodzenie z tytułu pracy najemnej wykonywanej na pokładzie statku morskiego nie podlegało obowiązku podatkowemu w Polsce muszą zaistnieć cztery warunki:
- statek musi być eksploatowany w transporcie międzynarodowym,
- efektywny zarząd przedsiębiorstwa eksploatującego statek znajduje się w państwie, które nie ratyfikowało Konwencji MLI,
- nie znajduje się ono na liście tzw. rajów podatkowych, a
- marynarz nie może uzyskiwać w Polsce żadnych dochodów.
W związku z powyższym, nie jest istotne pod jaką banderą pływają statki oraz gdzie marynarze rozliczają swoje wynagrodzenie. Niestety gdy powyższe warunki nie zostaną spełnione powstaje obowiązek składania rocznego zeznania podatkowego w Polsce. W efekcie oznacza to również konieczność rozliczenia podatku w dwóch państwach.
W pozostałych przypadkach w rozliczeniu podatkowym zastosujemy umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartą między danymi państwami. Do takiej sytuacji dochodzi, gdy umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania, którą Polska zawarła z danym państwem ustanawia wyłączne opodatkowanie dochodów marynarza w Polsce. Lub też wprowadza metodę proporcjonalnego odliczenia jako metodę unikania podwójnego opodatkowania.
Ograniczenie ulgi abolicyjnej a przychody marynarzy
Ulga abolicyjna przeznaczona jest dla podatników, będących polskimi rezydentami, którzy uzyskali przychód w państwie, dla którego właściwą metodą unikania podwójnego opodatkowania jest metoda proporcjonalnego odliczenia. Jej zastosowanie pozwala na faktyczne wyłączenie z opodatkowania dochodów uzyskanych poza Polską.
Od dnia 01.01.2021 roku art. 27 g ust. 5 ustawy o PIT regulujący ulgę abolicyjną stanowi, iż „Przepisu ust. 2 zdanie drugie nie stosuje się do dochodów osiąganych w roku podatkowym poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ze źródeł, o których mowa w art. 12 ust. 1 oraz art. 13 pkt 8 lit. a i pkt 9, jeżeli dochody te są osiągane z tytułu pracy lub usług wykonywanych poza terytorium lądowym państw.” Oznacza to, że marynarz posiadający polską rezydencję podatkową chcąc skorzystać z ulgi abolicyjnej musi spełnić następujące przesłanki:
1) Efektywny zarząd przedsiębiorstwa eksploatującego statek musi znajdować się w państwie, do którego znajduje zastosowanie metoda proporcjonalnego zaliczenia;
2) Państwo określone w pkt.1 nie może znajdować się na liście „rajów podatkowych” wg Ministra Finansów;
3) Eksploatacja statku musi odbywać się w transporcie międzynarodowym;
4) Co więcej, od początku 2021 roku marynarz musi udowodnić, iż wykonuję pracę na statku poza „terytorium lądowym państw”.
W październiku 2020 r. Minister Finansów z wydał ogólną interpretację w sprawie stosowania ulgi abolicyjnej do dochodów marynarzy uzyskanych z pracy na statkach eksploatowanych w transporcie międzynarodowym z państwa, z którym Polska nie zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Otóż, podatnik, który osiągnął dochód w państwie, z którym nie została zawarta umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania i od tego dochodu nie został zapłacony podatek dochodowy za granicą, nie jest uprawniony do skorzystania z ulgi abolicyjnej.
Zwolnienie od podatku dochodów marynarzy bez względu na banderę
Do końca 2020 r. zwalniano z opodatkowania dochody jedynie tych marynarzy, którzy wykonują pracę na wskazanych w ustawie statkach morskich podnoszących banderę państwa członkowskiego UE lub państwa należącego do EOG. Ograniczenie to powodowało, że liczna grupa marynarzy nie mogła skorzystać z zwolnienia. Dlatego polski ustawodawca postanowił zrównać sytuację prawnopodatkową marynarzy będących obywatelami państw członkowskich należących do Unii Europejskiej lub państw należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, niezależnie od bandery statku, pod którą pływają. Tym samym, od 1 stycznia 2021 r. dla zastosowania zwolnienia z PIT nie będzie miała znaczenia przynależność państwowa statku.
Rezydencja maltańska dla marynarzy – ciekawa opcja, ale dla kogo?
Malta wprowadziła nowy program podatkowy. Zapewnia on zachęty podatkowe dla osób pracujących w sektorze morskim oraz przy obsłudze przemysłu naftowego i gazowego na morzu. Program umożliwia na skorzystanie z ryczałtowej stawki 15% podatku od dochodu z tytułu zatrudnienia uzyskanego w związku z pracą lub obowiązkami wykonywanymi na Malcie lub w odniesieniu do dowolnego okresu spędzonego poza Maltą w związku z taką pracę lub obowiązki.
Załoga pracująca na pokładzie statku pływającego pod banderą Malty może zostać rezydentami Malty jako „osoby o wysokich kwalifikacjach”. Jako płatnik podatku na Malcie będzie uprawniona do korzystania z obniżonej stawki podatku dochodowego mającej zastosowanie do tego rodzaju kwalifikującego się zatrudnienia.
Kogo to dotyczy?
Wszystkie osoby spełniające poniższe kryteria są uprawnione do rezydencji podatkowej na Malcie:
- są zatrudnione w sektorze morskim oraz przy obsłudze przemysłu naftowego i gazowego;
- mają prawo do wynagrodzenia w wysokości co najmniej 65 000 EUR (z wyłączeniem rocznej wartości wszelkich świadczeń dodatkowych) w ramach umowy o pracę;
- mieszkają na Malcie;
- nie mają stałego miejsca zamieszkania na Malcie;
- posiadają ważny dokument podróży;
- posiadają odpowiednie ubezpieczenie zdrowotne;
- nie korzystają z żadnych alternatywnych zachęt podatkowych dostępnych na Malcie;
- podpisały umowę kwalifikacyjną o pracę.
Jaką stawkę podatku stosuje się na Malcie?
Przepisy przewidują korzystną stawkę podatkową w wysokości 15% od kwalifikującego się zatrudnienia w wysokości 65 000 EUR (z wyłączeniem świadczeń dodatkowych). Skutkuje to minimalnym rocznym podatkiem w wysokości 9750 € bez możliwości ubiegania się o jakąkolwiek ulgę, odliczenie, kredyt lub potrącenie.
Korzystna stawka podatkowa jest dostępna przez okres 5 lat dla obywateli EOG i Szwajcarii oraz przez okres 4 lat dla obywateli krajów trzecich. Można ją przedłużyć odpowiednio na kolejne 5 lat i 4 lata.
Polish