Wyobraź sobie scenę: kupiłeś wymarzony jacht, dostarczyłeś go do ulubionego europejskiego portu, zaopatrzyłeś w ulubione jedzenie i zaprosiłeś najbliższych przyjaciół na kameralne przyjęcie koktajlowe i kolację przy świecach.

Całkiem zachwycający.

Teraz wyobraź sobie, że po przybyciu na molo Twoi goście odkrywają, że jacht zajął silnie uzbrojony oddział policji finansowej i tymczasowo skonfiskowany z powodu podejrzenia o niezapłacenie podatku VAT. Moim zdaniem może to zepsuć wieczór. Oczywiście kompletny koszmar, ale takie rzeczy się zdarzają.

VAT a obywatelstwo (rezydencja) UE

Podatek od towarów i usług (VAT) to system podatkowy ustanowiony przez UE. Jest to podatek od tak zwanej konsumpcji i pobiera go rząd każdego państwa członkowskiego. Unijne przepisy dotyczące VAT są złożone, ale podstawy dotyczące prywatnych jachtów są łatwe: wszystkie prywatne jachty należące do obywateli (rezydentów) UE lub pływające pod banderą UE są generalnie zobowiązane do zapłacenia VAT. Każdy jacht pływający po wodach UE przez ponad sześć miesięcy w dowolnym roku kalendarzowym (niezależnie od właściciela) jest zobowiązany do zapłaty VAT w odpowiednim czasie. Sprzedaż i kupno, jeśli odbywa się na wodach terytorialnych UE, pociągnie za sobą również obowiązek podatkowy z tytułu VAT.

W tym kontekście istnieje szereg typowych pułapek, które mogą prowadzić do nieoczekiwanych zobowiązań z tytułu VAT. Należy zapomnieć, że jacht opłacony VAT na zawsze zachowuje status opłaconego podatku VAT (tj. jeśli jest eksportowany poza UE na dłuższy okres). Trzeba pamiętać, że niezależnie od statusu własności sprzedaż i zakup na wodach terytorialnych UE pociągają za sobą obowiązek podatkowy z tytułu VAT. Poza tym nawet jeśli jacht został zakupiony poza wodami terytorialnymi UE i zgodnie z prawem jest własnością osoby spoza UE, jeśli ostateczni właściciele/użytkownicy jachtu są obywatelami europejskimi, może powstać podobny obowiązek podatkowy z tytułu VAT.

STRUKTURY WŁASNOŚCI JACHTU PRZEZ OBYWATELA EU ORAZ SPOZA EU

PRYWATNA WŁASNOŚĆ JACHTU OBYWATELA SPOZA UE

W przypadku gdy ostateczny właściciel rzeczywisty jachtu jest osobą spoza UE, która chce kupić jacht wyłącznie na zasadach czysto prywatnych, powinien on utworzyć strukturę offshorową, a także zapewnić, aby jacht pływał pod flagą poza terytorium UE. Umożliwi to właścicielowi skorzystanie z ulgi czasowego przywozu.

Jacht należący do osoby niebędącej obywatelem UE i zarejestrowany poza UE może korzystać z bezcłowego przywozu do UE, pod warunkiem, że nie służy on do czarteru lub do innych celów komercyjnych.

Jeśli jacht będzie pływał po wodach terytorialnych Unii Europejskiej, to należy pamiętać o opłacie podatku od towarów i usług (VAT).  Wszystkie jachty, których właścicielem jest obywatel UE lub też rezydent podatkowy UE, który korzysta z jachtu na wodach UE, muszą mieć opłacony podatek VAT. Inaczej będzie w przypadku, jeśli jacht zwolni się z opłaty VAT, to wówczas właściciel powinien posiadać dowód zwolnienia na pokładzie jachtu.

Nieprzestrzeganie przepisów UE w zakresie VAT może mieć poważne konsekwencje dla jachtu i jego właścicieli. Mogą one obejmować zatrzymanie lub zajęcie jacht lub surowe kary finansowe. Dlatego ważne jest, aby jacht przestrzegał wszystkich przepisów i posiadał odpowiednią struktury własności.

Procedura odprawy czasowej (TI)

Właściciele jachtów niebędący obywatelami UE oraz rezydentami podatkowymi UE, którzy chcą żeglować na jachcie na wodach UE w celach prywatnych mogą tymczasowo sprowadzić swój jacht do UE bez opłat celnych lub podatku VAT. W takiej sytuacji jacht powinien skorzystać z „procedury odprawy czasowej” (TI) z możliwością pływania po wodach UE przez okres do 18 miesięcy. Procedura ta wymaga, aby jacht zawijał do kraju UE i podlegał procedurze czasowego przywozu w uzgodnieniu z organami celnymi danego kraju.

Przed upływem wyznaczonego terminu jacht powinien opuścić wody UE, jednak właściciel jachtu może od razu zwrócić się o kolejny okres 18 miesięcy czasowego przywozu, powracając na terytorium UE po zawinięciu do portu spoza UE. Ponieważ jacht będzie w UE tylko przez czas określony, a tym samym w swobodnym obrocie w UE przez określony czas, właściciel jachtu nie podlega standardowym stawkom VAT należnego od wartości jachtu. Właściciel jachtu spoza UE, który pozostaje na wodach UE przez ponad uzgodniony okres będzie musiał opłacić podatek od wartości jachtu.

Koncepcję tą należy stosować ostrożnie, przy jednoczesnym zapewnieniu, że ostateczny właściciel rzeczywisty jachtu, jak również użytkownicy jachtu, nie mają związków z UE. Należy również bezwzględnie zapewnić, że jacht służy wyłącznie do celów prywatnych, a nie komercyjnych.

Z punktu widzenia kosztów VAT, ponieważ nie ma działalności gospodarczej, więc nie ma podatku VAT z tytułu czarteru ani żadnego innego wymaganego podatku należnego. Podobnie, jednak, naliczony podatek VAT od wydatków poniesionych przez właściciela jachtu zasadniczo nie podlega zwrotowi.

PRYWATNA WŁASNOŚĆ OBYWATELA UE JACHTU NA TERENIE UE

W przypadku gdy ostateczny beneficjent rzeczywisty jachtu jest obywatelem UE lub też rezydentem podatkowym UE, który chciałby być właścicielem jachtu na zasadach prywatnych, niekomercyjnych, to powinien on w idealnym przypadku rozważyć ustanowienie struktury własnościowej opartej na prawach UE.

Jeżeli osoba fizyczna lub osoba prawna będąca obywatelem UE lub też rezydentem podatkowym UE posiada jacht, ma ona prawo do swobodnego przemieszczania się w UE pod warunkiem, że opłaci VAT od wartości jachtu w jednym z państw członkowskich UE.

W tym scenariuszu, przy podejmowaniu decyzji, które państwo bandery byłoby najbardziej odpowiednie, najlepiej rozważyć opcje bander UE, chociażby ze względu na czynniki wizerunkowe.

Kiedy dana osoba fizyczna zdecyduje się na zakup jachtu, mądrze byłoby natychmiast ustanowić odpowiednią strukturę do jego zakupu bezpośrednio przez podmiot, a nie w swoim osobistym imieniu. Taka struktura umożliwi właścicielowi jachtu z skorzystania z dostępnych programów leasingowych.

Programy leasingowe

Obecnie w krajach członkowskich UE dostępne są różne programy leasingowe. Najkorzystniejsze programy oferują właścicielom jachtów, którzy chcieliby kupić nowe jachty atrakcyjne możliwości w zakresie podatku VAT. Ponadto po sfinalizowaniu programu leasingu przez jacht, uważa się go za automatycznie „opłacony podatkiem VAT UE” i może poruszać się po wodach UE bez żadnych ograniczeń.

Podczas korzystania z tych programów, spółka za pośrednictwem, której właściciel zakupił jacht, zawiera umowę leasingu, zgodnie z którą jako leasingodawca zawrze umowę na wykorzystanie jachtu przez ostatecznego beneficjenta rzeczywistego jako leasingobiorcy, w zamian za wynagrodzenie. Ponadto na koniec okresu leasingu leasingobiorca może zdecydować się na zakup jachtu po cenie procentowej od pierwotnej ceny jachtu.

Do celów podatku VAT, leasing jachtu stanowi świadczenie usług z prawem do odliczenia naliczonego podatku VAT przez leasingodawcę. To świadczenie usług podlega opodatkowaniu zgodnie z użytkowaniem jachtu na wodach terytorialnych UE. Opiera się to na przepisach dotyczących efektywnego wykorzystania i korzystania z przepisów dyrektywy w sprawie podatku VAT w UE. Ustala się to z wykorzystaniem z góry określonych wartości procentowych w zależności od wielkości i środków napędowych jachtu (żegluga a silnik), które skutkują obniżoną efektywną stawką podatku VAT.

RÓŻNE STAWKI VAT W KRAJACH EU

W tym miejscu należy podkreślić, iż mylne jest uznanie, że stosowanie unijnych przepisów dotyczących VAT-u jest praktycznie identyczne we wszystkich państwach członkowskich. Podczas gdy prawodawstwo dotyczące VAT teoretycznie powinno być identyczne w całej UE, w rzeczywistości państwa członkowskie mogą i interpretują i stosują prawodawstwo UE w zakresie tego podatku, zgodnie z własnym uznaniem, co powoduje czasami bardzo różnorodne interpretacje i zastosowania w różnych krajach a w niektórych przypadkach nawet pomiędzy portami w tym samym kraju. To nie wszystko, kwestie podatku mogą również różnić się w poszczególnych sezonach, ponieważ niektóre państwa członkowskie mogą zmienić swoją politykę i interpretację przepisów VAT i unijnego kodeksu celnego w zależności od sezonu. Przepisy dotyczące podatku VAT obowiązujące w państwie członkowskim egzekwuje odpowiedni organ celny.